Gezamenlijke commissievergadering 23 juni 2022

In het gemeentehuis in Hoornaar was de voltallige fractie van Progressief Molenlanden gisterenavond aanwezig om deel te nemen aan de gezamenlijke commissievergadering. Zowel fractievoorzitter Ferry v.d. Koelen als burgerraadsleden Jeannette Hessels, Paul Wols en Michel Blom hadden hun bijdrage.

De vergadering begon met een oproep om de petitie te tekenen voor het behoud van de Spoed Eisende Hulp van het Beatrix Ziekenhuis in Gorinchem. De zorgen zijn er omdat er opnieuw gesproken wordt over sluiting van de SEH.
Heeft u de petitie nog niet getekend dan kan dat hier

De eerste bijdrage van PM deze avond was afkomstig van Jeannette Hessels. Besproken werd het bestemmingsplan woonwagencentrum aan de Dorpsweg in Arkel.

Het is een moeizame vooruitgang, al 45 jaar is er geen uitbreiding geweest op het woonwagencentrum dus de vraag om uitbreiding van 6 standplaatsen op het centrum is daarom denkt PM niet overdreven . Deze vraag om uitbreiding stamt al vanaf 2012.

Progressief Molenlanden heeft een bezoek gebracht aan de bewoners van het woonwagencentrum, waar we hartelijk werden ontvangen, een rondleiding kregen en kennis hebben gemaakt met de overige familieleden, onder het genot van een bakkie koffie.
Helaas werden we geconfronteerd met de moeizame uitbreiding van het woonwagencentrum. 45 jaar is er geen uitbreiding geweest en vanaf 2012 is de dhr. van Assendorp al bezig om 6 standplaatsen erbij te krijgen. Ze waren behoorlijk teleurgesteld over deze gang van zaken en waren het vertrouwen in onze gemeente kwijt.
Nadat PM ook vragen gesteld had via de mail in febr. jl. met de vraag om het dossier naar ons toe te sturen, over hoe de bestuurlijke besluitvorming in de jaren vanaf 2012 was verlopen, kwam er gelukkig beweging in deze zaak en ging het ineens heel snel.

En dan is het nu eindelijk zo ver dat er 6 woonwagens geplaatst gaan worden waar wij als PM zeer positief over zijn , zeker voor deze bewoners na dit moeizame proces. Die er jaren voor gestreden heeft namelijk Piet van Assendorp die er zelfs voor gezorgd heeft dat de woonwagencultuur immaterieel cultuur erfgoed is geworden van Unesco. We begreep van hem dat zelfs de keus voor de woonwagens al is gemaakt. Maar voor 3 woonwagens. Vandaar dat we nog wel een vraag hebben.
Komen er nu gelijk 6 woonwagens of zit daar weer een lange tijd tussen ook al staat er in dit raadsvoorstel dat we als raad niet instemmen voor een stand still van 10 jaar na de gerealiseerde uitbreiding van 3 standplaatsen?
Dit omdat dhr. van Assendorp zei dat er maar 3 geplaatst gaan worden en dat er een tijd later over verdere uitbreiding gesproken zal gaan worden.
Is het niet mogelijk om gewoon alles in 1 keer te plaatsen ?

In eerste instantie worden 3 wagens geplaatst en volgt een jaar na realisatie, volgens wethouder Bikker, een update van de stand van zaken voor de volgende 3 . Progressief Molenlanden houd de voortgang nauwlettend in de gaten en wenst de families alle goeds voor de toekomst. Voor PM is het bestemmingsplan in de raadsvergadering van 7 juli een hamerstuk.

Bestemmingsplan Bazeldijk 50 Hoogblokland, het tweede onderwerp van de avond.
Bij het maken van asfalt komt benzeen vrij.
Benzeen is een vluchtige organische stof die kankerverwekkend is voor de mens.
Benzeen is een stof die je niet wilt hebben. Bij overschrijding is er een verhoogd risico op – in dit geval – leukemie. Dus is het goed dat er stappen gezet worden om de uitstoot van benzeen te verminderen tussen de piektempratuur waaraan het gerecyclede asfaltgranulaat wordt blootgesteld, Hoe hoger de temperatuur , hoe meer benzeen er vrij komt.

De reden van deze overkapping is dat de grondstoffen waaronder het asfaltgranulaat al droog is en er daardoor ook minder benzeen vrij zal komen omdat de tempratuur dan minder hoog zal zijn Tevens werkt dit ook weer energiebesparend.
Doordat het dak voorzien wordt van een zonne-energiesysteem, kan deze energie weer worden gebruikt binnen de eigen inrichting voor de asfaltproductie waardoor een reductie voor de CO2-emissie (Koolstofdioxide) wordt gerealiseerd.
Toch heeft PM wel wat vragen :
Is het plaatsen van de 6 overkappingen op de plek waar de opslagvlakken voor recyclingasfalt en asfaltgranulaat wat droog moet zijn dan echt voldoende om de uitstoot benzeen te verminderen en is dit dan wel acceptabel?

Wat wordt de toekomstige uitkomst van uitstoot van benzeen met de westenwind en zitten we met het plaatsen van deze 6 overkappingen dan op de toegestane waarde voor de gezondheid?

Wethouder Bikker zegt toe de vragen van PM schriftelijk te beantwoorden en is het bestemmingsplan Bazeldijk 50 in Hoogblokland een hamerstuk geworden.

Dan de Rioolproblematiek. Namens Progressief Molenlanden doet Paul Wols het woord.

PM is van mening dat we wellicht de nodige investeringen moeten doen om bouw/verbouw in de linten te blijven ondersteunen. De gevraagde investering van 9 miljoen lijkt hiermee noodzakelijk echter vragen wij ons af of we in deze toch al dure tijd opnieuw de burger extra kunnen of willen belasten. Daarnaast vragen wij ons af of de extra rioolcapaciteit in de linten nodig is, om hoeveel bebouwing gaat het dan en in welke categorie?
Tijdens een aantal beeldvormende avonden heeft ook de fractie van PM een aantal creatieve oplossingen gehoord waaronder het afkoppelen van de hemelwatertoevoer op het riool.

Een bouwstop in de linten door deze rioolproblematiek is ook in de huidige tijd onwenselijk, maar maatwerk kan ook hierin helpen. Een locatie waar eerst een horecagelegenheid gehuisvest was en die nu wordt omgebouwd naar woonvoorziening door bouw van 3 woningen een stop opleggen omdat het riool het mogelijk niet aan zou kunnen gaat voor PM net een stap te ver. Is het probleem werkelijk zo groot dat als een bedrijf stopt waar 20 medewerkers in dienst waren en waar nu gesplitste woningen komen met daarin 3 gezinnen van 6 personen? Is dan de rioolcapaciteit het grote probleem? In de ogen van onze fractie niet ! Het bouwen in de kernen kan vooralsnog zonder al te grote problemen door gaan, de vraag is dan weegt deze investering op tegen de meerwaarde van bouwen in de linten, en moeten we niet eerst onderzoeken of dat loskoppelen van hemelwater op het riool al voldoende ruimte bied.
In de gezamenlijke commissievergadering verschillen de meningen nogal en ook de oplossingen. Na de meningen te hebben uitgewisseld gaat PM akkoord met de investering van honderd duizend euro voor voor de uitwerking van voorstellenen en zal in het najaar het definitief investeringsvoorstel bestuderen. De rioolproblematiek wordt zo ook voor Progressief Molenlanden een hamerstuk op 7 juli.

Voor het agendapunt Verordering Jeugdhulp Molenlanden 2022 is Michel Blom de vertegenwoordiger voor Progressief Molenlanden in deze lange gezamenlijke commissievergadering.
Pm is content met het feit, dat nu een preciezer kader in de verordening wordt geschapen ten aanzien van de invulling van de jeugdhulpverlening. PM heeft wel een kritische noot ten aanzien van de vormgeving van de verordening. Dat is gelegen in de artikelen over de afbakening met andere wet- en regelgeving . Dat duidt op een negatieve insteek (hulpverlening wordt op het bord van andere regelgeving geschoven). Een positievere insteek zou zijn om in de verordening te verduidelijken op welke vormen van hulpverlening wel aanspraak bestaat. Zo heeft de gemeente Utrecht in haar verordening individuele voorzieningen gedefinieerd.
Pm heeft moeite met de begrippen draagkracht en draaglast. De jeugdwet geeft hierin de ondergrens aan: het probleemoplossend vermogen van de ouders. De gemeente heeft discretionaire bevoegdheid om dit nader in te vullen, maar dat begrip wordt in de verordening nogal dichtgemetseld. De invulling gaat vrij ver als het gaat om het onderscheid kortdurende en langdurende situaties. Wat is de rechtvaardiging van dit onderscheid en wat is nu de aard van de hulpverlening die in beide situaties wordt verleend? Graag de mening van de wethouder.
De procesvolgorde is dat er eerst een melding wordt gemaakt , waarna onderzoek plaatsvindt, uitmondend in een perspectiefplan. Dat wordt vervolgens gezien als jeugdhulpaanvraag. PM heeft hier twee bezwaren. In de eerste plaats begrijpt zij niet, waarom eerst een melding moet worden gemaakt en niet direct een aanvraag kan worden ingediend. Dat duidt op een wat bureaucratische benadering. In de tweede plaats wordt door deze methodiek de aanvrager in een fuik gedreven: hij wordt gezogen in een bepaalde vorm van hupverlening, die de gemeente als wenselijk/noodzakelijk acht, terwijl de aanvrager daar mogelijk een andere visie op heeft.
Tenslotte stelt de Jeugdwet de aanstelling van een vertrouwenspersoon verplichtend, die de ouder kan ondersteunen bij bijvoorbeeld de aanvraag (art. 1A1 en 2.5 Jeugdwet), die echter in de verordening ontbreekt. PM wenst van de wethouder te vernemen, waarom dat niet is gebeurd.

Nadat wethouder Vat de vragen van Progressief Molenlanden naar tevredenheid had beantwoord werd ook dit agendapunt een hamerstuk voor de eerstvolgende raadsvergadering.

Dan ging de gezamenlijke commissie met elkaar in gesprek over het nieuw te bouwen gemeentehuis van Molenlanden. Fractievoorzitter Ferry v.d. Koelen nam dit gedeelte voor zijn rekening. Want weer wordt er een aanvullend budget aan de raad gevraagd. Nu voor ruim 1 miljoen euro.
De reden is duidelijk weergegeven tegenvallende aanbestedingen die ruim € 1,8 miljoen boven het beschikbare krediet liggen. Met een bezuinigingsslag is deze overschrijding teruggebracht naar ruim € 1 miljoen euro.
De risico opslag bedraagt 5% waarvan aangegeven wordt dat dit gebruikelijk is. Gebruikelijk in een redelijk stabiele markt maar niet de markt waar we nu in zitten. De vraag van PM is dan ook of dit voldoende is.

Maar welke alternatieven zijn er? Deze zijn in onze ogen keurig in beeld gebracht en we concluderen hieruit dat deze financieel niet interessant zijn. Hiernaast speelt natuurlijk ook het feit dat we een aantal locaties waar de gemeente nu actief is willen terugbrengen.
De vraag is of er wel een alternatief is of dat de enige weg is die we in 2020 zijn ingeslagen te weten nieuwbouw in Bleskensgraaf.
Ons inziens zijn deze er niet. Dit betekent dat we verder zullen moeten gaan op de ingeslagen weg. Hierbij willen de wethouder wel vragen om een goede risico analyse op te laten stellen en de opslag die nu op 5% gesteld is nader te beschouwen. Dit omdat we na de aanbesteding niet weer een keer als raad geconfronteerd willen worden met een verzoek tot aanvullend krediet. Hiernaast nog de vraag of de opbrengst van de vertreklocaties niet ingebracht kan worden.
Na de beantwoording van de vragen door wethouder Visser stemmen alle partijen in en wordt ook dit een hamerstuk.

Door naar agendapunt 11 van de avond. De omgevingsagenda als onderdeel van de omgevingswet.
Laatst las ik dat de omgevingsvisie gestart was als een Ferrari en verworden tot een Lada.
Het proces verloopt heel stroperig en lijkt erop dat de inhoud steeds verder uitgekleed wordt, aldus Ferry v.d. Koelen namens PM.
De eerste vraag is wanneer moet de omgevingswet nu daadwerkelijk ingaan? Het lijkt erop alsof deze in de tijd steeds verder naar achteren schuift. Niet om hier nu al op te gaan anticiperen maar toch.
Ingaande op de agenda de vraag waaruit bestaat deze nu? Bestaande beleidsambities, kansen en opgaven. Maar nu specifiek? Op pagina 8 krijgen we hier de antwoorden op. Deze nader uitgewerkt in de daarop volgende pagina’s. Hier komen de thema’s terug die we op andere plekken ook tegen komen maar nu in samenhang gebracht. Wonen, werken, recreëren. mobiliteit etc. Deze onderdelen worden vervolgens nader uitgewerkt.
De vraag is hoe om te gaan met de dilemma’s, de conflicterende belangen, de samenhang met de omliggende gemeentes en landelijke overheden.
Hiernaast is het van belang om een goed participatietraject op te zetten. Per kern ophalen wat het dorp belangrijk vind. Dit is meer dan alleen de dorpsraden consulteren.
Niet alleen de burgers maar zeker ook de ondernemers hierin betrekken.
Als laatste de planning, aangegeven is in wat betekent het doorvertalen van het omgevingsplan voor een kern.

De omgevingsagenda en startnotitie omgevingsplan worden géén hamerstuk. Er wordt raadsbreed een amendement voorbereid om vast te leggen dat de verschillende pijlers en overkoepelende thema’s afzonderlijk door de raad besproken worden en dit te koppelen aan participatie.

De klok geeft inmiddels kwart voor elf aan als het laatste onderwerp besproken gaat worden, het uitvoeringsplan begraafplaatsen. Hiervoor wordt nog één keer gewisseld van fractielid en krijgt Paul Wols van mevrouw de voorzitter het woord.

Verzocht wordt om een fikse investering te doen om de kritische begraafplaatsen weer op orde te brengen. Hierin zit een bedrag van 1.6 miljoen euro aan technische maatregelen, denk hierbij aan ruimen. En een bijna even grote investering voor civieltechnische maatregelen.
Eerst wat landelijke cijfers. In 2000 koos ongeveer 49 procent voor een crematie, in 2010 was het 57 procent en in de eerste helft van 2021 ging het om 67 procent van de overledenen. Hier zie je de sterke stijging van het aandeel crematies.
Helaas heeft PM geen cijfers over specifieke gemeentes kunnen vinden, dus in Molenlanden zou er een afwijking in de trend kunnen zitten. Klopt deze constatering?

Nieuwe trends als natuurbegraven, nu nog ca 1% van alle uitvaarten, maar deze vorm wint langzaam aan populariteit. Naast bestaande mogelijkheden gaat straks resomeren toegestaan worden in de wet op de lijkbezorging. De voorspelling van branche experts is dat dit ten koste zal gaan van het aandeel crematies, maar ook van het aandeel begraven. Een nieuwe manier van lijkbezorging geeft doorgaans een trage adoptie qua methode, maar de kans lijkt klein dat hierdoor begraven meer voor gaat komen.

Lokaal begraven en lokaal cremeren. We zien in de landelijke markt dat nabestaanden de behoefte hebben om dit lokaal plaats te laten vinden.
Ver moeten rijden voor een crematie voelt niet prettig. Gekeken naar de landelijke capaciteit en de sterfte zouden er eigenlijk geen crematoria meer nodig zijn. Echter we zien nog steeds uitbreidingen. Dit komt door de vraag naar locaties die dichtbij zijn en een gevoel van kleinschaligheid hebben.
Ook spelen milieu aspecten hier een steeds grotere rol. Duurzame crematoria, waar elektrische ovens staan en met duurzame materialen gewerkt kan worden.
Afstand is per definitie niet helpend in duurzaamheid, echter overcapaciteit ook niet. 

De vragen die bij PM opkomen :
Actief ruimen ook als er geen ruimtegebrek is. In hoeverre is er aan de nabestaanden actief een aanbod gedaan (met contact) om de grafrechten te verlengen? Als de nabestaanden niet wensen de grafrechten te verlengen, waarom zou je dan in 2023 gelijk al deze graven ruimen als er nog geen ruimtegebrek is?
Als je weet dat natuurbegraven langzaam aan het toenemen is en er daarnaast een nieuwe vorm van lijkbezorging komt, waarom zou je dan investering en meer plaatsen?
Als we zien dat landelijk het aandeel begraven sterk is afgenomen door de jaren heen, wat wijst er dan op dat dit in onze gemeente anders is?

De kostendekking van de begraafplaatsen. Zeer regelmatig zijn er publicaties geweest van de kosten van grafrechten in verschillende gemeentes.
Hier zijn zeer grote verschillen die vaak slecht uitlegbaar zijn. Verschillende gemeenten werken met verschillende doorbelastingen qua kosten en andere kostengrondslagen.
De gemiddelde grafkosten in 2020 waren in NL 2949 euro. In Molenlanden was dit 3650.
In hoeverre gaan deze investeringen leiden tot een kostenverhoging van de grafrechten van de inwoners?

Het zijn ramingen en nog geen begrotingen als wij het goed lezen. Als wij nu naar de inflatiecijfers kijk dan kunnen we bij de uitvoering dadelijk nog weleens gaan schrikken.
Hoe gaan we dit ondervangen? Voorbereidingskrediet is prima maar PM en naar wij aannemen ook de raad wil wel meegenomen worden (financieel) in de uitvoering.
PM heeft aan wethouder Lok de vraag gesteld hoeveel de cijfers in Molenlanden afwijken van de landelijke trends zoals cremeren en natuurbegraven. Beantwoording daarvan komt schriftelijk.
Voor PM is dit agendapunt op 7 juli in principe een hamerstuk echter behoud PM zich het recht voor te onthameren als de antwoorden van de wethouder onvoldoende duidelijkheid biedt.

Voorzitter Mirjam Kollenstaart-Muis sluit de vergadering om 23.30 uur.